Əməliyyat sistemləri nədir?

Bu gün əməliyyat sistemləri kompüterlər, planşetlər və ağıllı telefonlar kimi bir çox texnoloji cihazda mövcuddur. Əməliyyat sistemi kompüter istehsal edildikdən sonra quraşdırılır və istənilən vaxt silinib yenidən quraşdırıla və ya başqa əməliyyat sistemi ilə əvəz edilə bilər.

Əməliyyat Sistemi Necə İşləyir?

Yükləmə zamanı əməliyyat sistemimiz özünü yaddaşa ataraq yaddaşdan işləməyə başlayır. Ekran görüntüsünü açdıqdan sonra içindəki proqramlar açılmağa başlayır. Bu proqramların açılması tamamlandıqdan sonra fəaliyyətə başlayır.Əməliyyat sistemləri ikiyə bölünür:

Qapalı kodlu əməliyyat sistemləri:

• Microsoft Windows 
• Mac OS X 
• Chrome OS 

Açıq kodlu əməliyyat sistemləri (Linux):

• Ubuntu 
• Centos 
• FreeDos32 
• GNU/Hurd 
• Haiku 
• NetBSD 
• ReactOS 

Əməliyyat sisteminin növləri hansılardır?

1-Windows əməliyyat sistemi

Bu, Microsoft şirkəti tərəfindən ilk dəfə MS-DOS adı ilə buraxılan və sonradan Windows adlandırılan dünyada ən çox istifadə edilən əməliyyat sistemidir. Öyrənilməsi asan əməliyyat sistemidir. Bu rahatlıq Windows-u kompüter bazarında ən çox istifadə olunan əməliyyat sistemi edir. Bu baxımdan ən böyük rəqib Linux əməliyyat sistemidir.

Windows əməliyyat sisteminin növləri

• Windows 1.0 (1985) 
• Windows 2.0 (1987) 
• Windows 3.0 (1990) 
• Windows 95 (1995) 
• Windows 98 (1998) 
• Windows ME (2000) 
• Windows XP (2001) 
• Windows Vista (2007) 
• Windows 7 (2009) 
• Windows 8 (2012) 
• Windows 8.1 (2014) 
• Windows 10 (2015) 

2-MacOS (Apple OS X) Əməliyyat Sistemi

Macintosh Əməliyyat Sistemi, Apple tərəfindən istehsal olunan fərdi kompüterlərdə istifadə olunan qabaqcıl əməliyyat sistemidir. İlk dəfə 1984-cü ildə Apple-ın fərdi kompüteri olan Macintosh ilə ortaya çıxdı. Bu günə qədər müxtəlif versiyalarla inkişafını davam etdirmişdir.

3-UNIX Əməliyyat Sistemi

Unix, Brain Kernighan tərəfindən icad edilmiş və 1960-cı illərin sonunda Bell Labs-da MULTICS komandasının üzvləri tərəfindən hazırlanmış əməliyyat sistemidir.  Unix əməliyyat sistemi C dili ilə yaradılmışdır.

4-Linux Əməliyyat Sistemi

Linux əməliyyat sisteminin adı onun dizayneri Linus Torvaldsdan gəlir. Bir çox açıq mənbəli əməliyyat sistemlərinin əsasını təşkil edən Linux, virusa yoluxma ehtimalı ən aşağı olan əməliyyat sistemi kimi tanınır. 

5-Android Əməliyyat Sistemi

Google şirkəti və bir çox müxtəlif tərtibatçılar tərəfindən buraxılmış Linux əsaslı mobil əməliyyat sistemidir. Android əməliyyat sistemi mobil cihazlar və mobil telefonlar üçün hazırlanmış açıq mənbəli mobil proqramdır. Bu gün milyonlarla Android proqramı mövcuddur. Google Play Store isə Google tərəfindən qurulan və idarə olunan Android proqram təminatı mağazasıdır. Son məlumatlara görə, o, dünyada ən çox istifadə edilən mobil əməliyyat sistemidir.

6-iOS Əməliyyat Sistemi

Mac OS Əməliyyat Sistemi əsasında iPhone markalı smartfonlar, iPad markalı planşetlər və iPod Touch üçün Apple tərəfindən istehsal olunan mobil əməliyyat sistemidir.